Ontwerpproject deel 1: analyse stadsregio

In het eerste kwartaal van de minor maken de studenten in groepjes een regioplan met betrekking tot water en verstedelijking. Studiegebied is Rotterdam Zuid, gelegen op het eiland IJsselmonde tussen oude Maas en Nieuwe Maas, dat onderdeel is van de Zuidwestelijke Delta, met de focus op het middendeel van het stedelijk gebied van Rotterdam Zuid vanaf Maasoever met de havens en de Kop van Zuid, het vooroorlogs- en naoologs gebied rond het Zuiderpark. Naar het Zuiden over de A15 en Carnisselande en naar het westen de havengebieden rond de Waalhaven met Heijplaat en Eemhaven.

De Zuidflank van Rotterdam, zowel de stedelijke als de landelijke en suburbane gebieden, wordt verkend, geanalyseerd, in beeld gebracht en beschreven. Het onderzoek naar de haven, de stad, de bouwopgave, het landschap, de infrastructuur en de waterhuishouding wordt door middel van kaart en locatiebezoek, door literatuur en waar mogelijk door deskundigen uit de actuele praktijk aan de orde gesteld. De analyse vindt plaats aan de hand van de thema’s ontstaansgeschiedenis;  water en dijken; bevolking en voorzieningen/ sociaal-culturele aspecten; landschap en recreatie; infrastructuur; economie en haven en woonmilieus/ waterranden.

Vervolgens wordt aan de studenten gevraagd een van de gegeven scenario’s en ontwerpvoorstellen te kiezen en dit in kleine, mogelijk nieuw te vormen groepjes verder uit te werken tot een strategisch, regionaal ontwerp. De voorstellen zijn verschillend ten aanzien van een aantal ruimtelijke aspecten van Rotterdam zuid en Stadshavens, namelijk de watersituatie met hogere en meer fluctuerende waterstanden in de toekomst, de mogelijkheden van het Waal- en Eemhavengebied , het binnendijkse watersysteem en de infrastructuur en waterkeringen in Zuid.  Gevraagd wordt om dit te verbinden met de eigen toekomstvisie voor het gebied, die verband houdt met de taakstelling ten aanzien van groei of verbetering van de woningvoorraad op Zuid, de vernieuwing van de economische structuur, het streven naar een duurzamer stedelijk gebied onder meer door meer water en groen, en het verbeteren van het voorzieningenniveau en imago van Zuid. Het Waal- en Eemhavengebied zal transformeren door verplaatsing van de grote havenfuncties naar het westen.

Ten aanzien van het water zijn diverse scenario’s voor het Rijnmondgebied uitgangspunt, in de colleges en het artikel Meijer/ Nillesen-semesterboek zijn deze uiteengezet. Deze scenario’s staan ook landelijk nog ter discussie, er worden aanvullende studies verricht om hierin de koers voor de toekomst te gaan bepalen. Binnen ieder scenario zijn verschillende ruimtelijke ingrepen denkbaar. Tot nu toe was er alleen sprake van dijkverhoging en -versterking. Dit is nog steeds een realistische optie, maar er zijn ook andere opties, die nieuwe waterranden, woonmilieus aan het water en uitgaansmogelijkheden en verbindingen mogelijk maken.